متاورس بدون 5G قابل دستیابی نیست؛ نشست تخصصی «5G در تحقق متاورس» در روز آغازین تلکام 2023 با بیان دغدغه، موانع و چالش‌های توسعه توسط نمایندگان اپراتورها و سیاستگذاران ارتباطی همراه شد.

به گزارش صنعت‌صنف، صبح روز شنبه 2 دی 1۴۰۲ همزمان با آغاز به کار بیست‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی مخابرات، فناوری اطلاعات و اقتصاد دیجیتال (تلکام 2023)، پنل تخصصی «5G در تحقق متاورس» با حضور نمایندگانی از اپراتورهای همراه اول، ایرانسل، مدیران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، یک استاد دانشگاه و فعالان حوزه فناوری‌های نوظهور در سالن ۱۰-۱۱ نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار شد.

در این نشست به مقوله متاورس که بیانگر دنیایی مجازی و تعاملی است و افراد می‌توانند از طریق شخصیت‌های مجازی خود با یکدیگر تعامل داشته باشند و قابلیت ایجاد آن در بستر فناوری‌های مختلف وجود دارد، پرداخته و در ادامه الزامات فنی و زیرساختی توسعه این محیط بیان شد.

رییس اداره معماری شبکه و سرویس همراه اول که یکی از اعضای این پنل بود با تشریح سیر تغییر تکنولوژی در صنعت ارتباطات سیار ایران و بیان اینکه به‌طور معمول مدت زمان به بلوغ رسیدن هر فناوری ارتباطی یک دهه است، به بلوغ فناوری نسل چهارم ارتباطی در کشورمان اشاره کرد و گفت: در فناوری نسل پنجم (5G) کسب‌وکارها بیشتر از مشترکان عادی مخاطب هستند بنابراین اگر بخواهیم سرمایه‌گذاری‌های سنگین در این نسل انجام دهیم، باید کسب‌و کارها نیز به سمت استفاده و بهره‌برداری از ظرفیت‌های این شبکه بیایند.

مهدی معظمی‌پیرو با تأکید بر اینکه اکنون در نسل مشترکان دیجیتال به سر می‌بریم و این مقوله با زندگی‌مان گره خورده است، اضافه کرد: اما در نسل پنجم ارتباطی، مشترکان تعاملات بسیار پیچیده‌ای در حوزه‌های فناورانه نظیر اینترنت اشیاء و متاورس خواهند داشت.

به‌گفته معظمی، متاورس نسل سوم اینترنت است که سرویس‌دهی آن به صورت آنلاین، پایدار و غیرمتمرکز است و از این منظر شاید برای عده‌ای سوال باشد که با همین بستر پرسرعت 4G هم بتوانیم متاورس را پیاده‌سازی کنیم اما به چند دلیل ازجمله  «تأخیر پایین» و «ظرفیت و سرعت گذردهی بالا» نیازمند توسعه 5G هستیم.

وی به اهمیت در اختیار داشتن فرکانس مورد نیاز توسعه 5G نیز پرداخت و عنوان کرد همانطور که در کشور فرکانس به صورت پایه‌ای 1800 برای توسعه نسل چهارم موردنیاز بود، برای توسعه نسل پنجم در گام‌های نخستین هم به فرکانس 3500 مگاهرتز نیازمندیم؛ هرچند که با این رشد تکنولوژی، باید سراغ فرکانس‌های بالاتر از آنکه به موج میلیمتری شهرت دارند، برویم.

به گفته معظمی پیش‌بینی می‌شود شبکه نسل پنجم در دنیا به‌تدریج تا 2028 به بلوغ برسد و بعد از آن وارد نسل ششم (6G) شویم.

سرمایه‌گذاری، چالش اصلی توسعه 5G 

در این نشست که معاون فنی و مهندسی ایرانسل نیز حضور داشت ضمن شرح دنیای تعاملی متاورس که به واسطه تجمیع همه افراد و بازیگران حوزه‌ها، انحصاری نخواهد بود، به مهمترین لایه این فناوری که «زیرساخت» است، پرداخت.

به گفته حسن بولووردی درواقع زیرساخت ارتباطی مبتنی بر ظرفیت بالا و تأخیر پایین نسل پنجم ارتباطی است که به تحقق متاورس کمک می‌کند و در عمل بار پردازشی را از حالت متمرکز به صورت توزیع شده در سمت کاربران نهایی انجام می‌دهد.

نماینده ایرانسل در این پنل، چالش اصلی توسعه فناوری نسل پنجم ارتباطی را در حوزه «سرمایه‌گذاری» هم در بخش اپراتوری و هم سمت کاربران برای تأمین تجهیزات موردنیاز دانست.

مدیر گروه ارتباطات رادیویی ثابت و سیار پژوهشگاه ICT نیز صحبت‌های خود را با موضوع «متاورس در شبکه‌های سلولی نوین» ارائه داد و با تأکید بر اینکه باید 5G فراگیر داشته باشیم تا بتوانیم روی آن سرویس فراگیر دهیم، اظهار داشت: در حال حاضر تخصیص طیف فرکانسی مناسب برای توسعه 5G از هر موضوعی مهمتر است.

رضا بحری همچنین گفت که کنفرانس جهانی ارتباطات رادیویی امسال (WRC-23) که اخیرا در دبی به کار خود پایان داد، مسیر توسعه نسل پنجم را تبیین و روشن کرد.

متاورس به‌عنوان یک سرویس (MaaS)

سپس رییس دانشکده مهندس برق دانشگاه شریف هم روی صحبت خود را بر حوزه توسعه زیرساخت‌های ارتباطی گذاشت و ابراز کرد: اگر به متاورس به عنوان یک سرویس (Maas) نگاه کنیم که در آینده نزدیک تمامی حوزه‌های کاربردی ارتباطات و تعاملات انسانی را شامل خواهد شد، باید به اپراتورهایی که قصد راه‌اندازی چنین فناوری را در قالب سرویس‌های خود دارند، کمک کرد.

به گفته بابک خلج، پیاده‌سازی ساختار متاورس شامل چند بخش زیرساخت و مخابرات، استانداردها، پروتکل‌ها و درنهایت محتوای تولیدی می‌شود.

از سوی دیگر مدیرکل دفتر بررسی‌های اقتصادی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز اقتصاد متاورس را نوپدید مطرح کرد و با تکیه بر چارچوب آینده اقتصاد دیجیتال که گوگل ارائه کرده است، گفت: این چارچوب شامل مقولاتی ازجمله سرمایه انسانی، رقابت‌پذیری، سرمایه فیزیکی و ترویج سازگاری می‌شود که وضع کشور ما در برخی شاخص‌ها مانند جذب نیروی انسانی چندان خوب نیست.

سیدمهدی حاتمیان علاوه‌بر شرح مسیر دستیابی به اقتصاد متاورس و افق در نظر گرفته شده در برنامه هفتم توسعه، به مقوله حکمرانی هوشمند نیز پرداخت که حاصل داشتن دولت هوشمند، کسب‌وکار هوشمند و شهروند هوشمند است نیز پرداخت.

بنابر اعلام اداره کل ارتباطات شرکت ارتباطات سیار ایران، در پایان این نشست تخصصی، از اعضای پنل و شرکت‌کنندگان توسط برگزارکنندگان آن دعوت شد تا با مراجعه به غرفه همراه اول و زون «آینده ارتباطی» که راه‌حل واقعیت افزوده در دنیای تلکام را در فضای متاورس ارائه داده است، دیدن کرده و این آینده تعاملی را از نزدیک درک کنند.