امضای طلایی با «آمیتیس» به بیمه مرکزی می‌آید؛ استارت‌اپ‌های فروش آنلاین بیمه با صدور بیانیه‌ای نسبت به راه‌اندازی سامانه سوییچ بیمه از سوی شرکت خصوصی زیرمجموعه بیمه مرکزی و نقش‌آفرینی آن در بازار بیمه اعتراض کردند.

به گزارش پایگاه خبری صنعت‌صنف، شرکت‌های «بیمه‌بازار»، «ازکی» و «بیمه‌دات‌کام» به‌عنوان امضاءکنندگان این بیانیه که نسخه‌ای از آن در اختیار این پایگاه خبری قرار گرفته است، از اینکه چرا یک نهاد ناظر و رگولاتوری به خود اجازه داده تا با حمایت از شرکت «راهبرد نگار آمیتیس»، رقیبی برای اپ‌های فروش آنلاین بیمه در کشور ایجاد کند، ابراز نگرانی کردند.

پر واضح است که چنین رویکردی از سوی بیمه مرکزی خلاف قانون بوده و نهاد ناظر نمی‌تواند خود نیز بازیگر کسب درآمد در صنعت و صنف تحت نظارت خود باشد.

همان‌گونه که در روزهای اخیر نیز نمونه‌ای از این رویه غلط را در سازمان مرکزی تعاونی روستایی ایران شاهد بودیم که با در اختیار گرفتن سهم 49 درصدی شرکت آریو تجارت سهیل که متعلق به بخش خصوصی و سهامی خاص است برای واردات نهاده‌های دام و طیور اقدام کرد و البته با هوشیاری سازمان بازرسی کل کشور، ریاست جمهوری و قوه قضاییه جلوی تخلف و فساد به وجود آمده در این‌باره به سرعت گرفته و درنهایت مدیرعامل سازمان از سوی وزیر جهاد کشاورزی برکنار شد.
 
متاسفانه علاقمندی دستگاه‌های دولتی به ایجاد موازی‌کاری و ایجاد منافذی برای کسب درآمد سبب شده تا خود رقیبی برای بخش خصوصی و ایجاد اختلال در مسیر سالم و صحیح کسب‌وکارهای نوین شوند. بنابراین جا دارد تا وزارت امور اقتصادی و دارایی به‌عنوان دستگاه ناظر بر بیمه مرکزی نسبت به این مهم واکنش نشان داده و به یکی از وظایف و رسالت‌های اصلی خویش که همانا تسهیل چرخه کسب‌وکار است، جامه عمل بپوشاند.

جالب اینکه به‌تازگی، رئیس مرکز ملی بهبود فضای کسب‌وکار وزارت اقتصاد بیان داشته که تا آخر تیرماه همه مجوزها و استعلام‌های لازم برای کسب‌وکارها در درگاه ملی بارگذاری شده و از این طریق امضاهای طلایی حذف می‌شود.

سیدامیر سیاح تاکید کرده در روند صدور برخی مجوزها، دخالت می‌شود و آنها که اختیارهای زیادی به دستشان است، مثلا می‌توانند تنظیم‌گری کنند که چه کسی بیاید و رقیب شود و چه کسی نیاید؟

اظهارات سیاح بیانگر مخالفت وزارت اقتصاد با ایجاد چرخه امضای طلایی است و از آنجا راه‌اندازی سامانه سوییچ بیمه مرکزی از طریق شرکت «راهبرد نگار آمیتیس»، مسیر را به سمت گرفتن امضای طلایی هدایت می‌کند، ضروری است که برای جلوگیری از آن تدبیری اندیشیده شود.

فاجعه در اقتصاد دیجیتال ایران

امضاءکنندگان بیانیه مذکور که درمجموع سهمی بیش از 90 درصد از بازار فروش آنلاین بیمه را دارا هستند، در بخشی از آن آورده‌اند: «اشکالات متعددی به این تصمیم هم به شکل حقوقی و هم از بعد اجرایی وارد است و به فرض اجرای آن به شکل فعلی، دامنه تاثیرات آن می‌تواند به فاجعه‌ای در اقتصاد دیجیتال ایران تبدیل شود.

استارتاپ‌های بیمه به هیچ‌رو مخالف نظارت بر فرآیندهای صدور بیمه و بازیگران آن نیستند و اتفاقا چون اساس کسب‌وکارهای دانش‌بنیان بر بهره‌گیری از تکنولوژی بنا شده، انطباق‌پذیری بازیگران آنلاین به مراتب سریع‌تر از دیگر فعالان در این عرصه است. اما متاسفانه طراحی سوییچ بیمه به‌گونه‌ای انجام گرفته که به جای تسهیل رابطه بین بازیگران این عرصه، جلوی ارتباط مستقیم استارت‌اپ‌ها و شرکت‌های بیمه و تبادل API را گرفته است. تجمیع انحصاری این APIها در یک شرکت خصوصی (آمیتیس) باعث می‌شود که استارت‌اپ‌های این صنعت ملزم به استعلام قیمت، صدور بیمه‌نامه و پرداخت فقط از طریق این سامانه شوند و این یعنی سیاست‌گذار می‌تواند در هر زمان بنا بر هر مصلحتی جلوی صدور بیمه و ارتباط تجاری آزادانه بین فعالان بازار بیمه را بگیرد».

این بخش از نگرانی استارت‌اپ‌های صنعت بیمه به‌طور مشخص بیانگر آن است که بیمه مرکزی ایران با ایجاد چنین ساز و کاری باعث شده تا فروشندگان آنلاین بیمه نه فقط از دستگاه نظارتی خویش به‌عنوان ناظر حساب ببرند بلکه ناچار باشند صفر تا صد کسب‎وکار خود را با شرکتی که در عمل رقیب آنها و در حقیقت وابسته به ناظر آنها است، هماهنگ کنند و تداوم این رویه درنهایت به همان امضای طلایی‌ای می‌رسد که وزارت ناظر بر بیمه مرکزی قول حذف آن را داده است.

در ادامه بیانه آمده است: «اگر هدف اصلی این سامانه انجام وظایف اصلی و قانونی بیمه مرکزی یعنی نظارت بر رعایت مقررات و حفط منافع بیمه‌گذاران باشد، فرآیند طی شده باید کاملا برعکس انجام شود؛ یعنی بازیگران آنلاین موظف باشند با توسعه APIهایی که اطلاعات بیمه‌گذاران و سیر خرید مشتری را به صورت برخط نشان می‎دهد، آن را در اختیار بیمه مرکزی قرار دهند. درنتیجه قرارگیری یک شرکت واسطه بین استارت‌اپ‌ها و شرکت‎های بیمه، علاوه‌بر پیچیده کردن فرآیند خرید و تجربه‎ی کاربری و رضایت بیمه‌گذار، استارت‌اپ‌ها را از تعامل مستقیم با تک‌تک شرکت‎های بیمه و طراحی محصولات بیمه‎ای جدید و ایجاد ابتکارات و نوآوری در این حوزه محروم خواهد کرد.

علاوه‌بر این، وجود یک واسطه حاکمیتی تحت لوای «شرکت خصوصی» بین استارت‌اپ‌ها و شرکت‎های بیمه، عملا ما را ملزم به تبعیت از تمامی قواعد این شرکت از قیمت‎گذاری گرفته تا نحوه طراحی محصول و... نموده و باب رقابت بین استارتاپ‌های فروش آنلاین بیمه را مسدود خواهد کرد و سرعت خلاقیت و نوآوری، محدود به سرعت حرکت این شرکتِ واسطه خواهد شد؛ تجربه‌ تلخی که بارها در این کشور رخ داده و نتایج آن را در صنایع مختلف مانند صنعت خودروسازی دیده‎ایم».

رؤسای شرکت‌های بیمه‌بازار، ازکی، بیمه‌دات‌کام، خطاب به بیمه مرکزی نوشته‌اند: «شیوه طراحی این سامانه به صورتی است که نهاد ناظر به جای پیشبرد وظیفه نظارت، با قرار گرفتن بین استارت‌اپ‌ها و شرکت‎های بیمه، شأن خود را از دستگاه حاکمیتی - نظارتی به یک کسب‌وکار انتفاعی کاهش می‎دهد و در عمل نقش شرکت‎های بیمه و استارت‌اپ‌های بیمه را در زمینه فروش آنلاین به حاشیه می‌راند و درنهایت موجب حذف جریان نوآوری در این صنعت و بیکار شدن هزاران نفر خواهد شد».

ایشان با اشاره به عدم پاسخگو بودن رییس جدید بیمه مرکزی به ذینفعان این بازار، در نامه خود نوشته‌اند: «یکی از انتظارات طبیعی از نهاد ناظر و رگولاتور، رعایت جانب بی‌طرفی و عدم تبعیض بین بخش‌های مختلف یک بازار است. از زمان استقرار رییس کل جدید در برج بیمه مرکزی، بارها درخواست‌های شفاهی و کتبی شرکت‌های دانش‌بنیان برای جلسه با ایشان و بیان دغدغه‌های این عرصه مورد موافقت قرار نگرفته، در حالیکه هم‌زمان دیدار انجمن‌های صنفی نمایندگان شرکت‌های بیمه با ایشان رسانه‌ای شده است.

علاوه‌بر این، اعتراض نمایندگان بیمه به اصلاح آیین‎نامه 83 که ناظر به تعیین میزان کارمزد هر رشته بیمه است (و اتفاقا دغدغه‎ ما نیز هست) چند روز بعد از تصویب توسط شورای عالی بیمه و به محض بروز اعتراضاتی محدود توسط نمایندگان شرکت‌های بیمه، به سرعت متوقف شد».

این سه شرکت تصریح می‌کنند: «ورود بیمه مرکزی به لایه‌های کسب‌وکاری استارت‌اپ‌ها موضوعیست که از گذشته وجود داشته است و از نمونه‌های آن می‌توان به بخشنامه منع ارائه تخفیف توسط استارت‌اپ‌ها اشاره کرد. این درحالی است که ارائه تخفیف از محل کارمزد، موضوعی مرسوم در صنعت بیمه است و صدور چنین بخشنامه‌هایی با حفظ عدالت بین همه بازیگران این بخش منافات دارد».

آنها با تاکید دوباره بر نقش سازنده و ضروری که نهاد ناظر در انجام وظایف ذاتی خود دارد و دوری از عملکرد انفعالی و درنتیجه عدم رعایت اصل بی‌طرفی در رگولاتوری این صنعت، از بیمه مرکزی تقاضا دارند ضمن توقف اجرایی کردن این سوئیچ، با تشکیل کارگروهی متشکل از ذ‌ی‌نفعان و بهره‌برداران این سامانه، دغدغه‌ها و دیدگاه‌های مختلف را شنیده و اقدام به اصلاح آیین‌نامه برای رفع موانع غیرضروری و سرعت‌بخشی به جریان نوآوری و فناوری در صنعت بیمه کند.

گفتنی است پیش از این نیز، انجمن فینتک ایران با انتشار بیانیه‌ای، نکات مهمی از تاثیرات مخرب این سوییچ بر کسب‌وکارهای نوپا یادآور شد. پس ازآن بیمه مرکزی (نهاد ناظر و سیاستگذار)، پاسخی را درباره این تصمیم (سوییچ بیمه) منتشر کرد که هرچند نشانگر پاسخگو بودن سیاستگذار این عرصه است، اما این پاسخ دغدغه‌های فعالان این عرصه را مرتفع نکرده و جلوی فاجعه‌ پیش روی شرکت‌های دانش‌بنیان صنعت بیمه را نمی‌گیرد.

در نامه بیمه مرکزی در پاسخ به اعتراض بیانیه انجمن فینتک، به ترتیبات موجود در آیین‎نامه کارگزاران برخط و وظیفه قانونی بیمه مرکزی در اجرایی شدن این سوئیچ اشاره شده است.

رؤسای شرکت‌های بیمه‌بازار، ازکی، بیمه‌دات‌کام درباره پاسخ بیمه مرکزی به انجمن فینتک، نوشته‌اند: «حدود سه سال پیش و در مراحل تدوین این آیین‎نامه، طی سلسله جلساتی با حضور بازیگران آنلاین این عرصه این موارد بررسی شده بود و حاضران در آن جلسات گواهی می‌دهند که هرگز هدف اولیه از طراحی این سوئیچ ورود این نهاد به فعالیت انتفاعی آن هم به شکل انحصاری نبود. علاوه‌بر این، آیین‌نامه‎‌های بیمه مرکزی توسط شورای عالی بیمه بررسی و تصویب می‎شوند و خوشبختانه سوابق این شورا حاکی از چابکی آن در اصلاح آیین‌نامه‌ها و رفع مشکلات موجود برای شرکت‌های بیمه و شبکه فروش است؛ کما اینکه همین آیین‌نامه‌ مورد استناد در این بیانیه، ظرف دو سال اخیر تاکنون چندین بار اصلاح شده است».

«شرکت راهبرد نگار آمیتیس» چیست؟

با نگاهی به وبسایت شرکت راهبرد نگار آمیتیس در بخش تاریخچه آن می‌خوانید: «شرکت راهبرد نگار آمیتیس در سال 1394 به صورت شركت سهامي خاص تأسيس و طي شماره 474177 در اداره ثبت شركت‌ها و موسسات غیرتجاری تهران به ثبت رسيده است. 
راهبرد نگار آمیتیس یکی از شرکت‌های پیشرو در زمينه فناوری نوین هوشمندسازی و عرضه‌کننده برتر خدمات و راهکارهای تجاری و صنعتی در زمینه فناوری اینترنت اشیاء، توسعه صنعتی نرم‌افزار، تجارت بین‌الملل، انتقال و اکتساب تکنولوژی، بسترسازی اجرای پروژه‌های عظیم در مقیاس ملی و فایننس سازمانی و دیگر حوزه‌های تکنولوژیک و سرمایه‌گذاری می‌باشد. 
در پاییز سال ۱۳۹۸ شرکت راهبرد نگار آمیتیس با تغییر در سهامداران و هیات مدیره و از طریق هلدینگ سامانه نگار حامی بیمه (سنحاب) بصورت رسمی به صنعت بیمه ورود نمود. 
هم‌اکنون این شرکت بازوی فنی و اجرایی بیمه مرکزی برای طراحی، توسعه، پیاده‌سازی، نگهداری و پشتیبانی فنی انواع پروژه‌ها در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در صنعت بیمه است. ازجمله بزرگترین فعالیت‌های مشترک این شرکت با بیمه مرکزی درخصوص سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه (سنهاب) و سوییچ متمرکز بیمه‌ای می‌باشد».