سایه بیمه همگانی سلامت بر سر 46 میلیون ایرانی؛ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت سیزدهم در حالی کار خود را آغاز کرد که کشور با کمبود پزشک در مناطق کم‌برخوردار و محروم روبه‌رو بوده و است.

به گزارش صنعت‌صنف، وزارت بهداشت دولت سیزدهم در برخورد با چالش کمبود پزشک در مناطق کم‌برخوردار و محروم کشور با تأکید بر آموزش پزشکی، برای نخسیتن بار اقدامات لازم برای افزایش ۲۰ درصدی پذیرش دانشجویان پزشکی از کنکور 1401 با تاکید بر مناطق محروم و بومی‌گزینی و بازنگری در ظرفیت‌های آزمون دستیاری سال گذشته بگونه‌ای که از حدود ۱۰۰۰ ظرفیت خالی، ۲۵۰ نفر در مرحله تکمیل ظرفیت، پذیرش شدند، انجام داد.

توجه به بخش توسعه منابع و نیروی انسانی حوزه سلامت در کارنامه یکساله وزارت بهداشت نشان می‌دهد تکلیف پرونده‌های شهدای مدافع سلامت و تعیین مصادیق و امتیازات و ابلاغ دستورالعمل نحوه تشکیل پرونده و بررسی مدارک و مستندات شهید خدمت درجهت ارج نهادن به جانفشانی‌ها و فداکاری‌های کارکنان حوزه سلامت که در مقابله با بیماری کرونا جان خود را از دست داده‌اند حسب فرمایش‌های مقام رهبری و باتوجه به بند (۳) مصوبات ۷۳۷ جلسه شورای عالی امنیت ملی انجام و تبدیل وضعیت ۶۷ هزار نفر از کارکنان نظام سلامت تابع قانون ایثارگران مشخص شد.

درراستای بهبود توسعه منابع و نیروی انسانی نظام بهداشت و درمان کشور ۱۷ هزار و ۱۵۲ مجوز جذب نیروهای مشمول قانون پزشکان و پیراپزشکان در شش رشته شغلی پرستار، اتاق عمل، هوشبری، علوم آزمایشگاهی، رادیولوژی و فوریتهای پزشکی و همچنین تعداد ۶۴۱ مجوز بکارگیری نیروی شرکتی به دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی و سازمان‌های تابعه وزارت متبوع درجهت تامین نیروی انسانی مورد نیاز در حوزه‌های مختلف بهداشت، درمان، فوریت‌های پزشکی، توزیع اعتبار به مبلغ 1500 میلیارد ریال از محل سازمان هدفمندی یارانه‌ها بابت ردیف بیماران صعب‌العلاج، توزیع اعتبار به مبلغ 16 هزار و 490 میلیون ریال به دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور بابت ردیف حوادث ترافیکی، اختصاص مبلغ 16 هزار میلیارد ریال از محل منابع یک میلیارد یورو، پرداخت مستقیم سازمان برنامه و بودجه به هیات امنای صرفه‌جویی ارزی بابت خرید واکسن نیز از دیگر اقداماتی است که از سوی وزارت بهداشت در این یکسال انجام شده است.

تزریق ۱۶۰ میلیون دز واکسن

با روی کار آمدن دولت، تهیه و ورود واکسن در اولویت همه وزارتخانه‌ها قرار گرفت و تاکنون ۱۶۰ میلیون دز واکسن در چهار نوبت به افراد جامعه در همه گروه‌های سنی تزریق شده و همچنان ادامه دارد.

بالغ‌بر 6 واکسن تولید داخل نیز به همت دانشمندان ایرانی و با حمایت دولت و وزارت بهداشت علیه کرونا در دنیا ثبت شد به‌طوری که بالغ‌بر 14 میلیون و 862 هزار دز واکسن پاستوکووک و پاستوکووک پلاس باتوجه به شرایط اضطرار حاکم بر کشور در دوران پاندمی ویروس کووید ۱۹ و نیاز فوری کشور به واکسن موثر و معتبر، توسط انستیتو پاستور با همکاری شرکت فینلای کوبا تولید شد.

درراستای مقابله با همه‌گیری کرونا و اینکه بسیج و عزم ملی در این زمینه در کشور ایجاد شده بود، کمیته علمی مبارزه با ویروس کرونا با شرکت ۶۰ پزشک و دانشمند درجه اول کشور تشکیل شد تا کار تدوین دستورالعمل‌های علمی و کشوری درمان کرونا و طراحی و ساخت کیت تشخیص امیکرون را انجام دهد.

افزایش دوبرابری تخت‌های آی سی یو اطفال (در زمان پیک امیکرون)، واکسیناسیون بیش از دو میلیون و پانصد هزار از اتباع و مهاجران، افزایش دسترسی و بهره‌مندی عادلانه از خدمات بهداشتی درمانی مرتبط با کووید ۱۹ در سراسر کشور شامل توزیع متمرکز ۱۹۹۳ نفر پزشک، توزیع متمرکز ۵۳۸ نفر دندانپزشک و بکارگیری ۲۲۹۹۴ نفر در دیگر رشته‌ها از دیگر اقدامات یکساله در حوزه کنترل بیماری کرونا است.

بیمه همگانی 6 میلیون از سه دهک پایین درآمدی

بیمه همگانی نیز از دیگر تحولات مهم نظام سلامت کشور است، به‌طوریکه تا ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ بالغ‌بر ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر افراد بدون بیمه پایه سه دهک پایین درآمدی، به صورت رایگان و بدون پرداخت حق بیمه زیر چتر حمایت بیمه سلامت قرار گرفتند. باتوجه به اینکه ۴۰۰ هزار نفر نیز در ۲ ماه پایانی سال ۱۴۰۰ در مناطق کم‌برخوردار حاشیه شهر بیمه شدند، می‌توان گفت که دهک‌های پایین با اطمینان بالا تحت پوشش قرار داشته و عمده افراد باقیمانده در دهک‌های بالاتر جامعه هستند.

باتوجه به اینکه سرانه حق بیمه درسال جاری یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به ازای هر فرد در سال ۱۴۰۱ است؛ پرداخت این میزان برای ۳ دهک اول جامعه توسط خودشان مشکل‌زا بوده و خوشبختانه با تقبل حق بیمه این افراد توسط دولت بصورت رایگان بیمه شده‌اند.

بیمه رایگان 20 میلیون روستایی

اکنون با پوشش جدید بیمه‌ای، بیش از ۴۶ میلیون نفر تحت پوشش بیمه سلامت ایران بوده و ۲۰ میلیون نفر بیمه‌شدگان روستایی به صورت رایگان تحت پوشش قرار دارند و فرانشیز سه دهک اول برای خدمات بستری به ۵ درصد و برای خدمات سرپایی به ۱۵ درصد کاهش یافته است.

در نگاهی دیگر می‌توان به تدوین و ابلاغ دستورالعمل اجرایی برنامه بیمه روستایی، شناسایی و معرفی مادران باردار، شیرده و دارای کودک زیر پنج سال که براساس آزمون وسع، نیازمند حمایت بوده اشاره کرد که محتوای سبد تغذیه‌ای و بسته بهداشتی رایگان ماهانه آنها (بیمه رایگان مادران باردار و کودکان تا ۵ سالگی) طراحی شد.

 تولید بیش از ۳ میلیون دز واکسن هپاتیت ب و ۳ میلیون دز واکسن ب ث ژ و بیش از ۸۷۰ هزار ویالcc ۵۰ از محلول‌های تزریقی شامل سولفات منیزیوم، لیدوکائین، پتاسیم کلراید در انستیتو پاستور نیز از دیگر مواردی است که در کارنامه یکساله وزارت بهداشت ثبت شد.

درراستای بازسازی و احداث مراکز درمانی و خانه‌های بهداشت می‌توان به تکمیل و بهره‌برداری از ۸۵ پروژه بهداشتی با زیربنای 36 هزار مترمربع در قالب ۳ آزمایشگاه، ۳ آموزشگاه بهورزی، ۱۵ پایگاه سلامت شهری، ۳ خانه بهداشت، ۱۷ پروژه زیست پزشک، 2 ستاد شبکه، ۲۳ مرکز جامع سلامت روستایی و ۲ پروژه بیماری‌های رفتاری، نصب و راه‌اندازی بیوراکتورهای خط تولید صنعتی واکسن‌ها و کشت سلولهای جانوری در انستیتو پاستور، توسعه و اجرای برنامه ایمنی آب آشامیدنی در ۳۲ شهر و منطقه روستایی، راه‌اندازی سامانه ملی پایش برنامه‌های سلامت و سطوح نظام شبکه برای نخستین بار در حوزه بهداشت، تشکیل قرارگاه جوانی و جمعیت و حمایت از خانواده و پوشش بیمه‌ای پایه و کامل همه اقدامات تشخیصی و درمانی لازم برای زوج‌هایی که به‌رغم اقدام به بارداری به مدت یک سال یا بیشتر، صاحب فرزند نشده‌اند، اشاره کرد.

همچنین برنامه‌های معاینه، بیماریابی، تشخیص علت ناباروری و درمان آن بدون محدودیت زمان و دفعات مورد نیاز به تشخیص پزشک معالج، اختصاص یک پایگاه سلامت به ازای متوسط هر ۱۲۵۰۰ نفر جمعیت در مناطق حاشیه‌نشین و شهری، اختصاص یک مرکز خدمات جامع سلامت برای هر ۲۵ تا ۵۰ هزار نفر جمعیت در مناطق حاشیه‌نشین و شهری، جذب مراقب سلامت به ازای هر ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ نفر جمعیت در مناطق حاشیه‌نشین و شهری نیز از دیگر اقدامات انجام شده است.

اجرای تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری

قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری که ۱۵ سال از اجرای آن گذشته ولی مطالبات این قشر زحمتکش پرداخت نشده بود، درراستای هویت‌بخشی  و تکریم عملی حرفه پرستاری و حسب تأکید  رهبر معظم انقلاب  در آذرماه ۱۴۰۰ که مطابق آن سهم سازمان‌های بیمه‌گر پایه برای بسته خدمات و مراقبت‌های پرستاری، در بخش بستری و بستری فوریت‌های پزشکی (اورژانس) ۹۰ درصد و در بخش سرپایی ۷۰ درصد تعیین شده، به سرانجام رسید و قشر پرستار از مزایای این قانون بهره مند شدند.

علاوه‌بر این تجهیز ۷۹ بیمارستان با بیش از ۸۱۰۰ تخت و  احداث حدود ۵۵ مرکز درمانی  در مناطق محروم با رویکرد توزیع عادلانه خدمات سلامت، اختصاص ۷۵ درصد از کل پزشکان متخصص ضریب کا به مناطق محروم از مجموع پزشکان ضریب کا توزیع شده در سطح کشور، افزایش صد درصدی حق ماندگاری پزشکان متخصص مقیم در مناطق محروم برای ادامه خدمت در این مناطق و عدم جابه‌جایی به کلان‌شهرها، ابلاغ ۷۰ محصول دانشی (راهنمای بالینی و استاندارد خدمت در حوزه درمان بیماران)، تدوین ۲۰ استاندارد خدمات ناباروری و آیین نامه مراکز درمان ناباروری سطح ۲ و سطح ۳،  تدوین برنامه نظام شبکه آزمایشگاهی کشوری،  صدور مجوز گردشگری سلامت برای ۲۰۰ بیمارستان کشور، اجرای قرارداد خرید ۱۰۰۰ دستگاه آمبولانس،  پرداخت مبلغ سه هزار میلیون ریال از محل ارزش افزوده به هیات امنای صرفه‌جویی ارزی (مبلغ 2 هزار میلیارد ریال بابت خرید تجهیزات و طرح‌های بیمارستانی و مبلغ یکهزار میلیارد ریال بابت تامین واکسن)، گسترش شبکه خون‌رسانی شامل ۲۰۳ مرکز هاب انتقال خون در ۳۱ استان و دستیابی به ۲۰۳۴۷۸۶ واحد اهدای خون داوطلبانه با وجود شرایط پاندمی کرونا نیز عملکرد یکساله وزارت بهداشت در بخش درمان است.

افزایش حق انتخاب رشته محل در آزمون دستیاری از ۱۰ به ۱۰۰ رشته محل، اختصاص سهمیه بومی مناطق محروم در آزمون دستیاری سال ۱۴۰۴ درراستای عدالت آموزشی و تامین نیاز نیروی متخصص پزشکی در مناطق کمتر برخوردار، افزایش حقوق دستیاران تخصصی درراستای افزایش انگیزش و حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان در حوزه علوم پزشکی نیز در یکسال اخیر تحقق یافته است.
 
در حوزه غذا و دارو نیز اقدامات خوبی انجام شد به‌طوریکه می‌توان به طرح ملی ارتقاء سلامت و اصالت  غذا، شروع تجهیز آزمایشگاه‌های کنترل غذا و داروی مرزی به‌منظور کنترل دقیق فراورده‌های وارداتی و صادراتی، ایجاد پنجره واحد تسهیل تولید دانش‌بنیان بین سازمان غذا و دارو، معاونت تحقیقات وزارت بهداشت و معاونت علمی ریاست جمهوری، به‌روزرسانی و انتشار آخرین نسخه فارماکوپه داروهای ایران پس از ٦ سال تاخیر، باز کردن فهرست دارویی ایران و ثبت بیش از ٣٠ مولکول جدید در زمینه TTAC، ایجاد سامانه برخط قیمتگذاری دارو و کاهش کمبودهای دارویی به‌رغم محدودیت‌های ارزی و تحریم اشاره کرد.