همراه اول پیشقدم هوشمندسازی کشاورزی شد؛ رویداد تخصصی «فناوری‌های تحول‌آفرین و کشاورزان پیشرو» با بررسی چالش‌های صنعت کشاورزی و پیشنهاد هوشمندسازی روی پلتفرم اپراتور اول تلفن همراه کشور برگزار شد.

به گزارش صنعت‌صنف، رویداد تخصصی یک‌روزه «فناوری‌های تحول‌آفرین و کشاورزان پیشرو» با مشارکت «آکادمی همراه و بخش کسب‌وکار سازمانی همراه اول» و با حضور مدیران هلدینگ‌های بزرگ و پیشرو صنعت کشاورزی و با مشارکت اداره کل فروش سازمانی همراه اول چهارشنبه 16 شهریور 1401 در ساختمان ستاره ونک تهران برگزار شد.

در این رویداد ضمن معرفی کاربردهای فناوری‌های تحول‌آفرین در کشاورزی، ظرفیت‌های همراه اول در حوزه هوشمندسازی این صنعت ارائه و زمینه‌های همکاری با این شرکت‌ها تشریح شد.

مدیرکل کسب‌وکار سازمانی همراه اول در این رویداد با بیان اینکه از دو سه سال گذشته فعالیت‌های مرتبط با هوشمندسازی را به‌طور جدی آغاز کرده و سال گذشته نیز رویداد «جایزه سال هوشمندسازی» را با هدف یافتن راهکارهایی برای حل برخی از بزرگترین چالش‌های اجتماعی و زیست‌محیطی کشور برگزار کردیم، گفت: یکی از محورهای آن رویداد مربوط به «کشاورزی» بود و به دنبال آن بودیم تا با بکارگیری ابزارهای فناورانه‌ و در کنار اتکاء به خلاقیت و نوآوری جوانان ایرانی، راهکارهایی را برای حل برخی از بزرگترین چالش‌های اجتماعی و زیست‌محیطی کشور بیابیم.

مصطفی درجزی افزود: بعد از سخنرانی مقام معظم رهبری در این حوزه و تأکیدات ایشان، جدی‌تر این مقوله در دستور کارگروه همراه اول قرار گرفت و همواره دنبال مدل اقتصادی بودیم که هیچ هزینه‌ای برای کشاورز نداشته باشد.

درجزی زیرساخت‌های اجرای پروژه‌های هوشمندسازی در همراه اول را فراهم دانست و تصریح کرد: در گام نخست نیز به‌دنبال درآمدزایی از هیچ صنعتی نیستیم و نگاهمان در هوشمندسازی فقط کمک به صنایع است؛ اما در ادامه زمانیکه صرفه‌جویی برای آنها حاصل و بهره‌وری اتفاق افتاد، در سودشان شریک می‌شویم.

مدیرکل کسب‌وکار سازمانی همراه اول با تأکید بر اینکه پتانسیل عظیمی در کشاورزی کشور نهفته است که با هوشمندسازی می‌توانیم به نقطه شکوفایی برسانیم، اضافه کرد: نگاه ما به هوشمندسازی، اکوسیستم است و سعی کردیم با فراهم آوردن زیرساخت‌های ارتباطی ذخیره‌سازی و پردازشی و همچنین بازیگران دارای ایده در این حوزه، فرصتی را فراهم کنیم تا صنایع به سمت بهره‌برداری از این امکانات و هوشمندسازی بخش خود گام بردارند.

وی همراه اول را ارائه‌دهنده سلوشن‌های هوشمندسازانه خطاب کرد و گفت: در بخش کشاورزی و از قِبل جایزه سال هوشمندسازی، توانستیم بیش از 30 شرکت را شناسایی کنیم که دارنده ابتکاراتی برای هوشمندسازی هستند. 

کاربرد هوش مصنوعی در کشاورزی

بنابر اعلام اداره کل ارتباطات شرکت ارتباطات سیار ایران، معاون راهکارهای دیجیتال و هوشمندسازی مرکز تحقیق و توسعه همراه اول نیز مطالب خود را در دو بخش «کشاورزی و هوش مصنوعی» و «زنجیره بلوکی و کاربردهای آن در کشاورزی» ارائه کرد.

محمدعلی اخایی با بیان اینکه مرکز تحقیق و توسعه همراه اول با هدف خودکفایی و استقلال فنی و تخصصی در قالب یک مرکز زیرمجموعه اپراتور اول تلفن همراه تأسیس شده است، اظهار کرد: این مرکز در پروژه های هوش مصنوعی مختلفی ورود و سرمایه‌گذاری کرده که برخی از آنها شامل احراز هویت مبتنی بر موبایل، راه‌اندازی پلتفرم هوش مصنوعی، دستیار هوشمند، محاسبات لبه و... است.

اخایی نگاه مرکز تحقیق و توسعه همراه اول را پلتفرمی دانست و ابراز کرد: ازجمله برخی نقش‌های مهم هوش مصنوعی در کشاورزی، بررسی محصولات معیوب و بهبود پتانسیل برای تولید محصولات سالم زراعی، تقویت مشاغل مبتنی بر کشاورزی، بهینه‌سازی و تنظیم خودکار دستگاه‌ها برای پیش‌بینی هوا و شناسایی آفات و بهبود شیوه‌های مدیریت مراحل تولید محصولات است.

این استاد دانشگاه تهران، ارزش بازار هوش مصنوعی جهانی در بخش کشاورزی را براساس آخرین گزارش Data Bridge market research حدود 852 میلیون دلار برآورد و عنوان کرد: پیش‌بینی‌ها تا سال 2029 حدود 3.95 میلیارد دلار است.

وی حاصل هوشمندسازی صنعت کشاورزی را در برخی موضوعات مانند شناسایی کمبودهای غذایی، شناسایی تعیین بلوغ میوه‌ها، تشخیص نوع خاک و تحلیل محصولات و پایش رشد محصولات کشاورزی مطرح کرد. 

معاون راهکارهای دیجیتال و هوشمندسازی مرکز تحقیق و توسعه همراه اول همچنین در بخش دوم ارائه خود با پرداختن به مقوله «زنجیره بلوکی» و تأثیری که بر صنایع دارد، اظهار کرد: این فناوری برای ذخیره‌سازی و توزیع اطلاعات است که بدون نیاز به یک سرور مرکزی عمل می‌کند. این فناوری دارای یک پایگاه داده توزیع شده و امن است که با همکاری جمعی عده‌ای به صورت مشترک و بدون یک عنصر مرکزی نگهداری می‌شود.

اخایی یکی از آثار توسعه این فناوری را کنار زدن بانک جهانی برشمرد و گفت: ازجمله ویژگی‌های کلیدی زنجیره بلوکی ثبت داده‌ها، غیرقابل تغییر بودن داده ثبت شده، غیرمتمرکز بودن (بدون نیاز به یک سرور مرکزی)، امنیت (استفاده از رمزنگاری و ذات غیرمتمرکز) و شفافیت است. شفافیت به این معنی که همه عناصر شبکه به کل زنجیره بلوکی و همه تراکنش‌های موجود در آن دسترسی دارند.

وی درباره موضوع «قرارداد هوشمند» عنوان کرد: یک کد کامپیوتری است که روی زنجیره بلوکی پیاده‌سازی می‌شود تا در صورت اتفاق افتادن یکسری شرایط، دستورات خاصی را که برنامه‌نویس به آن داده است، اجرا کند.

 این استاد دانشگاه افزود: زنجیره بلوکی می‌تواند برای ثبت همه گام‌های موجود در تولید یک محصول به کار رود که می‌توان از آن برای بیمه محصولات کشاورزی در مقابل حوادث طبیعی نیز استفاده کرد.

اخایی درباره این فرآیند گفت: روال کار هم به این شکل است که کشاورزان هر ماه حق بیمه خود را به یک حساب سپرده روی زنجیره بلوکی واریز می‌کنند تا در صورت رخ دادن اتفاقاتی نظیر خشکسالی، کاهش غیرمترقبه دما و... به طور خودکار خسارت به آنها پرداخت شود.

وی تصریح کرد: ثبت شفاف و عمومی همه تراکنش‌های صورت گرفته در زنجیره تأمین مواد غذایی روی زنجیره بلوکی نیز موجب حذف واسطه‌ها و رسیدن به قیمت عادلانه می‌شود. 

پایش برخط و 24 ساعته بخش کشاورزی

علیرضا فرهادی، مدیر آزمایشگاه اینترنت اشیاء دانشگاه صنعتی شریف نیز در این رویداد ضمن ارائه نمونه‌های موفق هوشمندسازی در دنیا، از اهمیت پرداختن و ورود به این مقوله گفت و اظهار داشت: اینترنت اشیاء در کشاورزی فناوری نوظهوری است که با بکارگیری سنسورهایی نظیر سنسور نور، سنسور سنجش رطوبت هوا، سنسور سنجش رطوبت خاک، سنسور دما و مواردی از این دست، اقدام به پایش برخط و 24 ساعته زیربخش‌های مرتبط با صنعت کشاورزی با هدف اتوماتیک کردن این صنعت و ارتقاء چشمگیر بهره‌وری می‌کند.

این عضو هیات علمی دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف از نمونه‌های «سیستم آبیاری هوشمند»، «سیستم هوشمند گرمایش سرمایش»، «مدیریت و ردیابی وسایل حمل و نقل کشاورزی مانند تراکتورها»، «سمپاشی به وسیله هواپیماهای بدون سرنشین» و «بررسی وضعیت هواشناسی» به‌عنوان برخی کاربردهای اینترنت اشیاء در کشاورزی نام برد و گفت: مانیتورینگ 24 ساعته بلادرنگ در اینترنت اشیاء کشاورزی یکی از نکات مهم است که بیش از هر چیز باید مورد توجه قرار گیرد. 

گفتنی است، مدیران بخش توسعه محصولات و خدمات سازمانی همراه اول در این رویداد ضمن اشاره به «بهره‌وری پایین کشاورزی در کشور در مقایسه با دیگر کشورها»، به برخی چالش‌های حوزه کشاورزی نظیر ضریب نفوذ دانش و تکنولوژی پایین در این حوزه، حاشیه زیاد بازار و تفاوت بالای قیمت مصرف‌کننده و تولیدکننده، اتلاف بالای منابع آب و عدم مدیریت صحیح، ضایعات و تلفات بالای محصولات در مراحل مختلف تولید – حمل‌ونقل- انبارداری و ذخیره‌سازی و همچنین وجود واسطه‌ها در مراحل مختلف از ابتدای کاشت تا تحویل به مصرف‌کنندگان پرداختند.

همچنین گزارشی از وضعیت پایلوت‌های هوشمندسازی کشاورزی در استان‌های خوزستان و البرز نیز ارائه شد.

مدیران هلدینگ‌های حاضر در این رویداد اعم از سرمایه‌گذاری کشاورزی ایران، صنایع پیشرفته رضوی، کشت و صنعت اتکا، کشت و صنعت تدبیر، کشت و صنعت روژین تاک و فردوس پارس، از مرکز مانیتورینگ تخصصی پلتفرم‌های دیجیتال همراه اول نیز بازدید کردند و در جریان دستاوردهای نخستین و بزرگترین اپراتور تلفن همراه کشور در مقولات مختلف تکنولوژی و همچنین توان مهندسان و متخصصان نخبه داخلی کشور در عرصه ارتباطات قرار گرفتند.