داریم بازار عراق را به ترکیه می‌بازیم؛ در بخش مواد خوراکی و غذایی در حال واگذاری قفسه فروشگاه‌های زنجیره‌ای عراق به ترکیه هستیم و در ماه‌های آتی از حجم بازار ایران در عراق بیشتر کاسته خواهد شد.

به گزارش صنعت‌صنف، نشست شورای سیاستگذاری همکاری‌های دوجانبه ایران و عراق با حضور فعالان بخش خصوصی و مدیران تجارت خارجی کشور برگزار شد و فعالان اقتصادی از کاهش حجم تجارت دوجانبه و به‌ویژه افت صادرات ایران به عراق در ماه‌های اخیر، ابراز نگرانی کردند.

ایشان نبود یک نقشه راه و استراتژی مشخص را دلیل فراز و فرود رخ داده در مناسبات تجاری ایران با همسایه غربی عنوان کردند و هشدار دادند که تعلل در ایجاد بسترهای لازم برای ماندگاری بخش اقتصادی ایران در بازار عراق، زمین بازی را برای دیگر رقبا ازجمله ترکیه خالی می‌کند.

رئیس اتاق بازرگانی تبریز در این نشست، دلیل کاهش حجم مراودات ایران و عراق را در نبود نقشه راه همکاری‌های اقتصادی با این کشور همسایه عنوان کرد و گفت: این در حالی است که ترکیه موفق شد‌ه ‌است در چند ماه اخیر، 4 میلیارد دلار به رقم صادرات خود به عراق اضافه کند و به این ترتیب، میزان صادرات ترکیه به عراق طی نیمه نخست سال میلادی جاری به 11.8 میلیارد دلار رسیده ‌است.

یونس ژائله با بیان اینکه قیمت محصولات غذایی ترکیه در بازار عراق، از محصولات مشابه ایرانی گران‌تر است، افزود: گرایش مردم عراق به مصرف کالاهای ترکیه، روز به روز در حال افزایش است.

ژائله با تاکید بر اینکه، تجارت یک‌طرفه ایران با عراق، سرانجامی برای کشور ندارد و باید قراردادهای متقابل با این کشور امضا شود، افزود: متاسفانه در بخش مواد خوراکی و غذایی در حال واگذاری قفسه فروشگاه‌های زنجیره‌ای عراق به ترکیه هستیم و باتوجه به روندی که دولت ترکیه در پیش گرفته و اعطای خط اعتباری 10 میلیارد دلاری اگزیم‌بانک این کشور برای حضور شرکت‌ها و محصولات ترک در بازار عراق، در ماه‌های آتی احتمالا از حجم بازار ایران در عراق بیشتر کاسته خواهد شد.

فرزاد پیلتن، سرپرست دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت نیز در این نشست دلیل اصلی کاهش صادرات ایران به عراق در مدت اخیر را مربوط به کاهش حدود 60 درصدی صادرات گاز و کاهش 80 درصدی صادرات بنزین ایران به این کشور دانست و عنوان کرد که طبق بررسی‌ها از ۱۰۰ قلم کالای صادراتی ایران به عراق، صادرات ۲۰ قلم کالا کاهشی بوده است.

پیلتن همچنین، سختی بازگرداندن ارز صادرات از عراق را یکی از مشکلات جدی صادرکنندگان ایرانی عنوان کرد که به گفته وی، صادرکنندگان ناچار هستند به دلیل تحریم‌ها، ارز صادراتی خود را از روش‌های غیر بانکی به داخل کشور بازگردانند.

وی حمل‌ونقل و ترانزیت کالا از ایران به عراق را از دیگر مشکلات این بخش دانست و با بیان اینکه اغلب کالاهای صادراتی ایران در پایانه‌های مرزی با عراق، تخلیه و بارگیری دوباره می‌شود، از تخلف در جعل گواهی‌های استاندارد کالاهای صادراتی به‌عنوان یکی دیگر از مشکلات صادرات به عراق یاد کرد و یادآور شد که حدود 20 شرکت بازرسی جدید از سوی ایران به استاندارد عراق معرفی شده است.

عراق دومین شریک تجاری ایران است

بنابر اعلام روابط عمومی اتاق تهران، دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در سخنانی ازجمله اهداف تشکیل شورای سیاستگذاری همکاری‌های دو جانبه ایران و عراق را کمک به تقویت دیپلماسی اقتصادی کشور و هم‌گامی با سیاست‌های دولت در عرصه توسعه مناسبات اقتصادی کشور با همسایگان عنوان کرد.

جهانبخش سنجانی یادآور شد که در هیات رئیسه نخستین اجلاس این شورای سیاستگذاری، علاوه بر مقامات بخش‌خصوصی از اتاق بازرگانی، مدیران تصمیم‌گیر در دیگر دستگاه‌های اجرایی ازجمله معاونت اقتصادی وزارت خارجه، وزارت اقتصاد، وزارت راه و شهرسازی و نیز سازمان توسعه تجارت حضور دارند.

سنجانی سپس به افت صادرات ایران به عراق در پنج ماهه امسال اشاره کرد و با بیان اینکه آمارها نشان می‌دهد در این مدت، صادرات کشور به عراق از نظر وزنی 22 درصد و از حیث ارزش نیز 8 درصد در مقایسه با مدت مشابه سال پیش، کاهش یافته است، افزود: با این حال، عراق همچنان دومین شریک تجاری ایران است و در پنج ماهه امسال، از هر 5 دلار کالای صادراتی ایران، یک دلار به مقصد عراق بوده و برای امسال نیز، هدفگذاری تجارت 10 میلیارد دلاری با این کشور پیش‌بینی شده است.

وی همچنین از صدور مجوز برگزاری 30 نمایشگاه محصولات و خدمات ایرانی در شهرهای مختلف عراق برای امسال، خبر داد و تصریح کرد که مجوز تاسیس پنج مرکز تجاری ایران در عراق نیز صادر شده است. 

رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق هم در این نشست، راهکار توسعه در کشور و بهبود مناسبات بین‌المللی و از همه مهمتر حفظ و تقویت امنیت کشور را، توجه به مقوله دیپلماسی اقتصادی و محوریت آن در تصمیم‌گیری‌های کلان، عنوان کرد و با این حال، تصریح کرد که هنوز در کشور به‌رغم اتفاق‌نظر مسئولان و مقامات در دولت و حاکمیت، به تقویت دیپلماسی اقتصادی چندان توجه نشده است.

یحیی آل‌اسحاق با بیان اینکه تشتت آرا، ازجمله آفاتی است که دیپلماسی اقتصادی در کشور را دچار نقص کرده است، بر ضرورت حمایت همه‌جانبه در کشور از تصمیمات حوزه دیپلماسی اقتصادی و حفاظت از آن، تاکید کرد.

وی در ادامه، توسعه روابط اقتصادی ایران با عراق را ضامن امنیت در مرزهای مشترک با این کشور عنوان کرد و با اشاره به تشکیل شورای سیاستگذاری همکاری‌های دوجانبه دو کشور، افزود: این شورا که اعضای آن مرکب از فعالان اقتصادی از اتاق‌های بازرگانی و مقامات استانی و برخی دستگاه‌های اجرایی است، می‌تواند سیاست‌های اقتصادی ایران و عراق را تببین کند.