تضمین توسعه دریامحور پایدار و مسئولانه؛ بهره‌گیری از فناوری‌های نوین می‌تواند به ‌طور قابل توجهی به کاهش آلودگی‌های دریایی و افزایش بهره‌وری در حمل‌ونقل دریایی و توسعه متوازن و پایدار در دریا کمک کند.

به گزارش پایگاه خبری صنعت‌صنف، مجتبی ذوالجودی معاون سابق محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست در یادداشتی به اهمیت مباحث زیست‌محیطی در توسعه دریامحور پرداخته است.

معاونت محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در سال‌های اخیر تلاش کرده با تدوین برنامه اقدام عملیاتی و نقشه راه توسعه دریامحور، ضمن حفظ محیط‌ زیست دریایی، مشارکت عمومی و تسهیل امور مرتبط با دریانوردی سازگار با محیط زیست را افزایش دهد. این نقشه راه و برنامه اقدام با همکاری نهادهای مختلف تدوین شده و به‌ویژه به کاهش بروکراسی‌های اضافی و به‌کارگیری فناوری‌های نوین با کمترین آلودگی و خسارات زیست‌محیطی در این حوزه پرداخته است. همچنین سازمان به ‌دنبال بهبود قوانین و مقررات مرتبط با محیط‌زیست دریایی بوده تا از ایجاد مانع برای فعالیت‌های دریانوردی سازگار با محیط زیست جلوگیری شود.

در پی ابلاغ سیاست‌های کلی توسعه دریامحور از سوی مقام معظم رهبری، سازمان حفاظت محیط‌ زیست بر لزوم حفظ تعادل بین توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط‌ زیست تأکید کرده است. سازمان پیشنهاداتی مانند بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای کاهش آلودگی‌های دریایی و توسعه پایدار و متوازن سواحل و دریا با حفظ زیست‌بوم‌ها را مطرح کرده است. این اقدامات به‌ منظور تضمین توسعه دریامحور پایدار و مسئولانه، در اولویت قرار گرفته‌اند.

یکی از چالش‌های اصلی که سازمان حفاظت محیط‌ زیست به آن اشاره کرده، عدم هماهنگی کامل بین نهادهای مختلف در زمینه دریانوردی و حفاظت از محیط‌ زیست دریایی است. از راهکارهای مطرح شده برای بهبود این وضعیت می‌توان به ایجاد یک سیستم جامع مدیریت یکپارچه برای سواحل و دریاها و همچنین افزایش نظارت و اجرای دقیق‌تر مقررات زیست‌محیطی اشاره کرد.

در این راستا سیاست‌های توسعه دریامحور و برنامه جامع تحقق سیاست‌های توسعه دریامحور، بستر مناسبی برای انسجام و مدیریت هماهنگ و یکپارچه دستگاه‌های اجرایی در حوزه دریا و دریانوردی است که باید از این فرصت به‌خوبی بهره برد.

با توجه به افزایش آلودگی‌های دریایی به‌ویژه مخاطرات نوین ناشی از میکرو و نانوپلاستیک‌ها، این موضوع چالش دیگر دریانوری در سطح جهان  است. بنابراین پرداختن به موضوع دریانوردی سازگار با محیط زیست همزمان با پایش و رفع آلودگی‌های دریایی اهمیت بسیار زیادتری پیدا کرده است.

معاونت محیط‌ زیست دریایی معتقد است بهره‌گیری از فناوری‌های نوین می‌تواند به ‌طور قابل توجهی به کاهش آلودگی‌های دریایی و افزایش بهره‌وری در حمل‌ونقل دریایی و توسعه متوازن و پایدار در دریا کمک کند. از جمله فناوری‌هایی که مورد توجه قرار گرفته‌، می‌توان به سیستم‌های پیشرفته پایش آلودگی‌ها و فناوری‌های سبز با راندمان بالا در صنعت کشتی‌سازی، دریانوردی و توسعه بنادر اشاره کرد.

در روز جهانی دریانوردی، سازمان حفاظت محیط‌ زیست بر اهمیت حفاظت از منابع و محیط زیست دریایی برای نسل‌های آینده تأکید می‌کند و از تمام فعالان در حوزه دریانوردی می‌خواهد با مسئولیت‌پذیری بیشتر در راستای حفظ محیط‌ زیست دریایی گام بردارند.

منابع بی‌شمار محیط زیست دریایی از ابتدای بشریت در دل این پهنه‌های آبی نهفته است و حفظ آن برای آیندگان وظیفه‌ای است که به دوش می‌کشیم و در قبال آن مسئول هستیم.

قوانین کشور ما نیز بر این مهم تأکید دارند. اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تأکید می‌کند: «در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌شود. از این رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیرقابل جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است».

سازمان حفاظت محیط‌ زیست همچنان بر این باور است که دستیابی به توسعه دریامحور پایدار نیازمند همکاری همه‌جانبه تمام نهادهای مرتبط، استفاده از تکنولوژی‌های مدرن و روزآمد و ارتقای فرهنگ حفاظت از محیط زیست دریایی در سطح جامعه است.

منبع: ماهنامه بندر و دریا